Op de derde dag van grootschalige protesten in Kazachstan heeft de politie in de stad Almaty tientallen demonstranten doodgeschoten. Ook zijn er honderden arrestaties verricht.
De actievoerders, die door de overheid ‘terroristen’ en ‘extremisten’ worden genoemd, probeerden overheidsgebouwen binnen te gaan. Daar werden ze door de politie onder vuur genomen en ‘geëlimineerd’, zegt een politiewoordvoerder.
Meer dan duizend mensen zijn de afgelopen dagen in Kazachstan gewond geraakt. In Almaty, de grootste stad van het land, gingen duizenden mensen de straat op. Meerdere gebouwen vlogen in brand en er werden winkels geplunderd. Ook zouden militairen slaags zijn geraakt met demonstranten. In het hele land is het internet afgesloten. Banken zijn uit voorzorg gesloten.
Gewapende demonstranten
Correspondent Olaf Koens deelde eerder beelden waarop te zien zou zijn hoe demonstranten aan wapens kwamen, wellicht uit militaire depots:
Agenten omgekomen
Demonstranten wisten gisteren enige tijd het vliegveld van Almaty in bezit te nemen. Inmiddels hebben de autoriteiten de macht over het vliegveld weer terug, maar luchtvaartmaatschappijen in de regio hebben uit voorzorg besloten voorlopig niet naar de stad te vliegen.
Volgens de politie zijn er bij de ongeregeldheden twaalf agenten omgekomen. Daarnaast zouden 353 politiemedewerkers gewond zijn geraakt.
Verdubbeling gasprijzen
De protesten begonnen eerder deze week na een, inmiddels ingetrokken, verdubbeling van de gasprijs. Gas wordt veel gebruikt als brandstof voor auto’s in het land. President Kassym-Jomart Tokajev kondigde de noodtoestand af en schakelde de hulp in van een door Rusland geleid militair bondgenootschap (CSTO).
De eerste militairen zijn volgens de CSTO in Kazachstan aangekomen. Daar zitten ook Russen bij. Volgens de CSTO zijn de troepen in het land om ‘de infrastructuur van de staat en het leger te beschermen’.
De demonstranten zijn overigens niet alleen woedend over de gasprijs, volgens Koens moet ook de rijke elite, die als corrupt wordt ervaren, het ontgelden. En zo zijn de gasprijsprotesten uitgegroeid tot een groot politiek protest tegen de overheid.
Koens noemt het opmerkelijk dat de bevolking nu in opstand komt. Kazachstan is een strenge dictatuur, waar in het verleden elk tegengeluid in de kiem werd gesmoord. Nu blijkt een boze bevolking de corruptie en machtsmisbruik niet langer te tolereren. En dat is weer iets wat buurlanden Rusland en Turkije met argusogen volgen.
Een nachtmerrie voor de Russische president Poetin, noemt Koens de protesten, na eerdere soortgelijke uitbarstingen in Georgië, Oekraïne en Belarus. En Turkije, waar de prijzen ook drastisch omhoog worden gegooid, moet zich zorgen maken over hoe zo’n ingreep tot escalatie kan leiden.
Bekijk ook – Politieke protesten in Kazachstan: inwoners slaags met leger
In Kazachstan zijn tienduizenden demonstranten de straat opgegaan. Volgens correspondent Olaf Koens kijken landen als Rusland en Turkije met ingehouden adem toe.