In deze serie spreken we Nederlanders die in het buitenland wonen en werken. Ze delen hun ervaringen met het land en de cultuur. Deel 2: Janet Roelofs en Gert Rietman emigreerden 25 jaar geleden naar de Noorse regio Sunnmøre.
In het plaatsje Sjøholt, 45 minuten rijden van de stad Ålesund, runt Janet Roelofs het café Stolt Mat, met bijbehorende winkel waar ze streekproducten verkoopt. Haar partner Gert Rietman runt Placement, een wervingsbureau dat Noorse bedrijven helpt met het binnenhalen van buitenlands personeel en dat Nederlanders begeleidt bij het emigreren naar Noorwegen.
Dramatisch landschap
Zelf maakten ze in 1997 de grote stap: banen opgezegd en vertrokken naar Ålesund, waar Janet aan de slag kon als IC-verpleegkundige. “Er is ook hier een tekort aan verpleegkundigen, waardoor ik in meerdere ziekenhuizen een baan aangeboden had gekregen, maar deze regio trok ons het meest”, vertelt ze.
Het was hun droom om ergens te wonen met veel ruimte. Dat kan overal in Noorwegen wel, maar de fjorden en de bergen in dit gebied zorgden voor de kers op de taart. “Het dramatische landschap sprak ons aan.”
Ålesund is qua architectuur een opvallende plek. Een paradijsje voor liefhebbers van Jugendstil. In 1904 brandde de stad af en met onder meer financiële hulp van de Duitse keizer Wilhelm kon de wederopbouw gedaan worden.
“Toen was Jugendstil in de mode, waardoor heel veel huizen in Ålesund in die stijl gebouwd zijn”, legt Janet uit. Een fijne, kleine stad aan het water, maar na een jaar ging het toch kriebelen.
Ze kochten een ‘Pipi Langkoushuis’ buiten de stad en daar wonen ze nu nog steeds. Gert richtte zijn bedrijf op, waar Janet later ook ging werken. Zo hebben ze samen al veel Nederlanders op weg geholpen naar een nieuw leven in Noorwegen.
Werken in het Ierse Cork: 'Ieren zijn altijd in voor een praatje'
“In het begin werkten we veel voor gemeenten die op zoek waren naar nieuwe inwoners, omdat de bevolking terugliep. Nu werk ik veel in opdracht van bedrijven”, vertelt Gert.
Geduld hebben
Wat ze in die jaren hebben geleerd is dat geduld een schone zaak is. “Noren nemen de tijd en zijn niet altijd even goed in antwoord geven. Dat is soms wel lastig. Als ik iets wil weten van een opdrachtgever, moet ik er soms flink achteraan.”
Als het niet direct nodig is, leggen Noren het even weg. Niet antwoorden, dan verdwijnt het probleem vanzelf. “En dat frustreert Nederlanders, want die zijn heel ongeduldig”, zegt Janet.
In Noorwegen moet je als ondernemer ook niet te veel druk uitoefenen en snel willen scoren. “Je moet hier relaties echt opbouwen. Mensen moeten je leren kennen”, legt Gert uit.
Nieuwe opdrachten krijgt hij nu vooral via mond-tot-mond-reclame binnen. Want als je eenmaal een naam hebt opgebouwd, weten Noren je te vinden.
Niet te direct zijn
En wat ook een groot voordeel is: “Noorse klanten betalen op tijd. Daar zijn ze heel betrouwbaar in. Nederlandse klanten moet ik vaak herinneringen sturen.”
Janet voegt er nog een cultuurverschil aan toe. “Hier moet je soms je woorden op een weegschaaltje leggen of wat dingen inslikken tot mensen je beter kennen.” De directe Nederlander moet zich een beetje inhouden en eerst even aftasten dus.
Naast café en streekproductenwinkel is Stolt Mat ook een officieel informatiepunt voor toeristen. Janet geeft bezoekers graag tips over de omgeving, waar mooie wandelingen gemaakt kunnen worden.
Gras is niet groener
Je zou zomaar direct verliefd op het landschap kunnen worden en willen emigreren. “In de zomer is alles prachtig en groen, maar in de herfst en winter is het heel anders”, waarschuwt Janet. “Het is echt niet zo dat alles hier beter is.”
Er zijn die beruchte donkere winterdagen, maar er zijn ook mensen die niet tegen 24 uur daglicht kunnen, wat in de zomer het geval is. Zelf zijn Janet en Gert helemaal geaard in Noorwegen.
Het geheim van dat succes is dat ze ook zichzelf zijn gebleven. “Je moet niet willen zijn als de Noren. Je hoeft je ook echt niet honderd procent aan te passen”, zegt Janet. “Een beetje anders zijn is niet erg, dan val je juist op en kun je van daaruit iets opbouwen.”
Leuk om te doen in en om Ålesund
- Uitzichtpunt Fjellstua is het zweten op de 418 trappen zeker waard. Kijk over de stad met haar gekleurde Jugendstil huizen, de zee en de bergen.
- Mooi uitzicht heb je ook vanuit restaurant Polarbjorn, op de negende etage van het Parken Hotel. “Hier kun je goed eten”, tipt Gert.
- Probeer de lokale specialiteit klipvis – gezouten en gedroogde kabeljauw – in restaurant XL Diner. Janet: “Je kunt daar verschillende soorten klipvis uitproberen in kleine porties.”
- De winkelstraat heeft tegenwoordig te veel souvenirswinkels gericht op cruisetoeristen, vinden Janet en Gert. “Maar er zitten nog steeds een paar hele goede koffietentjes.” Zoals Racoon Coffee.
- “Ga die auto uit en ga wandelen”, aldus Gert. Er is een uitgebreid wandelnetwerk met routes van een paar kilometer tot flinke wandelingen. “Dan kom je echt in de natuur en dan zie je net wat meer van de omgeving.”
- Kamer 47 van het Brosundet Hotel is een hele bijzondere, je slaapt dan namelijk in een kleine vuurtoren. “We hebben er een keer geslapen. Was heel leuk om mee te maken”, vertelt Janet.
- Doe als de Noren en spring vanuit de sauna het frisse water in. Dan kan vanuit de drijvende Svai Sauna, in hartje Ålesund.
- Buiten de stad is Kilsti Compact Lodge een fantastische overnachtingsplek, vindt Gert. “Je slaapt er in luxe lodges op een prachtige plek in de natuur.”
