Vorige week besloot de Engelse regering om fracking van gas uit schaliesteen weer toe te staan. Een controversiele beslissing, omdat het winnen van schaliegas niet zonder risico's is. Zo kunnen er aardbevingen optreden. Moet Nederland het Engelse voorbeeld volgen?
Sinds de Russische inval in Oekraïne zoeken veel landen naar een stabiele energievoorziening en hoe meer in eigen land opgewekt kan worden, hoe beter. Vandaar het Engelse besluit de ban op fracking op te heffen, een besluit dat op veel kritiek kan rekenen van bezorgde burgers.
Engeland
In Engeland kwam er in 2019 een verbod op het winnen van schaliegas via fracking. Bij fracking wordt onder hoge druk water en chemicaliën gespoten in schaliesteen – klei met een hoog gehalte organisch materiaal – zodat het opgesloten gas kan ontsnappen via de ontstane scheurtjes in het steen.
Alleen bleek na proeven van het bedrijf Cuadrilla in Lancashire dat er meer dan 120 kleine aardbevingen werden gemeten. De meeste daarvan werden door mensen niet gevoeld.
Nederland
Hans van Cleef, econoom bij ABN Amro, begrijpt de overweging van de Engelse regering wel. “Al het gas dat je lokaal wint, is beter dan het gas dat je importeert. In Nederland zijn we blij met Amerikaans gas, en dat is gefrackt gas”, zegt hij. “Alleen ligt fracking in Nederland erg gevoelig.”
Symboolbesluit
“Ik vind dit een symboolbesluit van de Engelse regering”, zegt Jilles van den Beukel, energie-expert van Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS).
“De productie van schaliegas in Noordwest-Europa is kansloos. Mensen realiseren zich niet hoe moeilijk dat is en de technische prestaties die daarvoor moeten worden geleverd.”
Verenigde Staten
Volgens Van den Beukel zijn de lagen schaliesteen in Nederland en de rest van Noordwest-Europa simpelweg te dun om economisch rendabel te winnen. Hij noemt Argentinië en Rusland naast de Verenigde Staten als potentiële frackinglanden. “In de VS zijn drie velden waar gewonnen wordt”, zegt hij.
Maar daar is het logischer om te doen, legt Van den Beukel uit. “Bovendien is daar een enorme industrie aan boorbedrijven en frackers die efficiënt en goedkoop kunnen werken. In Europa missen we die ervaring.”
Hans van Cleef sluit zich aan bij de woorden van Van de Beukel. “In Nederland is het fracken van schaliegas erg lastig, sowieso al vanwege het politieke sentiment na de grote onvrede rondom de aardbevingen in Groningen door de gaswinning. Iedereen staat op zijn achterste benen als fracking hier wordt toegestaan. Een gepasseerd station.”
NAM
Om misverstanden te voorkomen: de NAM communiceert op de website dat ze in Nederland wel fracken. Alleen gebeurt dat kleinschalig en niet om gas te winnen uit schaliesteen, maar uit zogenoemde tight sands velden. “Slecht doorlatend zand is dat, een andere geologische laag dan schaliesteen”, legt Van den Beukel uit.
Volgens de NAM is fracking op deze manier minder gevaarlijk, omdat een enkele scheur in een bestaande gasput voldoende is. Ook wordt er veel minder water en chemicaliën gebruikt.