Groentefabrikant HAK legt in januari de productie zes weken stil vanwege de hoge energieprijzen. Volgens HAK is het met de huidige energietarieven niet haalbaar om de hele winter door te produceren. Het bedrijf wil met de productiestop de duurste periode van het jaar omzeilen. Maar consumenten hoeven niet te vrezen voor lege schappen, zegt het bedrijf.
HAK haalt in het Nederlandse oogstseizoen de groenten van de akkers en weckt ze vervolgens in glazen potten om ze houdbaar te maken. Daardoor kun je het hele jaar door Nederlandse seizoensgroenten eten. Voor het weckproces is wel verhitting nodig die behoorlijk veel energie kost.
In januari komen er geen verse groenten van het land, die direct verwerkt moeten worden. De winter is wat dat betreft een relatief rustigere periode in de fabriek, waardoor de planning kan worden doorgeschoven, stelt het bedrijf.
Peulvruchten
Timo Hoogeboom, CEO van HAK, zegt in een persbericht: “We plannen de pauze op een moment dat het oogstseizoen voorbij is en er geen verse groenten meer van het land komen. De overige producten zoals gedroogde peulvruchten kunnen we flexibeler plannen en produceren we dan ook vaak in deze periode”.
Die productie wordt nu doorgeschoven in de planning. “Daarnaast houden we altijd een veiligheidsvoorraad aan voor onverwachte omstandigheden. We kunnen dus voorlopig gewoon leveren.”
Extreme energiekosten: steeds meer voedselproducenten vrezen omvallen
Door de pauze nu al in te plannen, kan HAK in samenspraak met het personeel de planning zorgvuldig voorbereiden, zo stelt het bedrijf.
Gevolgen voor personeel
Of het personeel in januari en februari verplicht verlof moet nemen of betaald thuis zit, is onduidelijk. Bij HAK kon niemand direct een verdere toelichting geven op vragen van RTL Z. Ook is niet duidelijk wat het stilleggen van het productieproces het bedrijf kost.
De brancheorganisatie voor de voedingsmiddelenindustrie, de FNLI, gaf vanochtend al een waarschuwing. Steeds meer voedselproducenten in Nederland vrezen te moeten stoppen door de hoge energieprijzen, zo luidde FNLI de noodklok.
Buurlanden zoals Duitsland hebben al wel grootschalige hulp toegezegd wegens de energiecrisis, wat voor oneerlijke concurrentie dreigt te zorgen. Kom daarom snel met steunmaatregelen, is de oproep van de brancheorganisatie aan de regering.
Omvallen
De Russische inval in Oekraïne pakt duur uit voor makers van voedingsmiddelen. Volgens de FNLI waren de energieprijzen in juni vier keer hoger een jaar eerder. Daarnaast werden ook grondstoffen, zoals graan of eetbare oliën, duurder. De prijzen daarvoor stegen met ruim een derde. Als dat doorgaat, zullen bedrijven omvallen, aldus FNLI.
Bij HAK is dat niet het geval. Wel verwacht de groenteverwerker dat de prijzen van haar producten nog behoorlijk zullen stijgen. Zo stijgen de kosten van glas.
Hoogeboom: “We doen er echt alles aan om onze kosten waar mogelijk zelf op ons te nemen en slim te plannen zodat de prijzen niet op dat niveau mee hoeven te stijgen, zoals deze maatregel van de productiepauze. Ondanks deze initiatieven lukt het nog niet om forse prijsstijgingen te voorkomen. Dat is pijnlijk maar helaas wel de realiteit.”
In Russische handen
De ironie wil dat juist HAK in Russische handen is. De grootaandeelhouder is de Russische zakenman Shtengelov. Hij woont echter in Australië en heeft geen banden met Poetin. Schtengelov sprak zich eerder uit tegen de oorlog in Oekraïne en HAK stuurde zes vrachtwagens met voedselpakketten naar het getroffen land.
HAK benadrukt eerder ook dat het concern financieel en operationeel volledig autonoom is. Het bedrijf haalt ook geen materialen en producten uit Rusland en heeft ook geen bankrekening in het land. Het heeft eigen financiering en kredietfaciliteiten bij ING en Rabobank, zo laat het weten.