Michelle beviel zonder pijnlijke weeën: ‘Niet iets om jaloers op te zijn’

Het klinkt jaloersmakend: geen pijnlijke weeën tijdens je bevalling. Maar Michelle had ze liever wel gehad. Met 34 weken zwangerschap ging ze naar het ziekenhuis omdat ze vruchtwater verloor. Ze had ‘hele lichte krampjes’, zoals ze ze zelf omschrijft, maar dacht dat die het gevolg waren van een blaasontsteking. In het ziekenhuis werd ze voor de zekerheid aangesloten op een CTG (kort voor cardiotocogram, apparaatje dat de hartslag van het ongeboren kindje meet, red.), en ook die registreerde geen enkele weeënactiviteit.

Persdrang

“We wisten niet wat we van die krampjes moesten denken. Na een tijdje dacht ik dat ik naar het toilet moest. Ik stond op en voelde iets knappen, daarna liep vruchtwater weg. Ik dacht: oei, dat is niet goed. Terug in bed voelde ik ineens persdrang. Dat gevoel herken je, ook als je nog nooit bent bevallen.”

Michelle waarschuwde haar man, die de gang op rende om hulp te halen. “Hij zei: ‘De baby komt eraan!’ Iedereen kwam heel rustig aanlopen, alsof ze het niet geloofden.” 20 minuten had ze persdrang, tot er een tweede gynaecoloog kwam die constateerde dat ze toch echt volledige ontsluiting had.

“We gingen naar de verloskamer, waar ik moest overschuiven op een ander bed. Dat durfde ik niet, want ik voelde dat de baby elk moment kon komen. Net nadat ik op het andere bed was gaan liggen, werd Mason geboren. Ze waren nog niet eens klaar met de voorbereidingen.”

Niet zoals het ‘hoorde’

Een droombevalling, zou je zeggen. “Dat had ik van tevoren ook gedacht”, zegt Michelle. “Maar dat was het zeker niet. Ik denk dat je weeën nodig hebt om je psychisch voor te bereiden op een bevalling. Fysiek zou ik op deze manier een elftal kunnen krijgen; die zware bevalling waar vrouwen het vaak over hebben, had ik helemaal niet. Maar ik begreep niet wat er gebeurde. Pas toen ik persdrang had, begreep ik: ik ben aan het bevallen. En toen duurde het nog maar 20 minuten.”

Het droeg eraan bij dat ze na de bevalling niet op een roze wolk zat. “Ik had het gevoel dat ik had gefaald. Zowel doordat de bevalling niet was gegaan zoals het ‘hoorde’, als doordat het te vroeg was. Mijn zusje was twee weken eerder bevallen, zij had wel ‘normale’ weeën gehad. Ik voelde me heel eenzaam.”

Bevallen zonder pijnlijke weeën, gynaecoloog Liesbeth Scheepers van het Maastricht UMC+ denkt dat een paar procent van de vrouwen het na een voldragen zwangerschap meemaakt. “Of je er blij mee moet zijn of niet, dat blijft de vraag”, zegt ze.

Buiten of in de auto

“Vrouwen die een heel pijnlijke bevalling hebben gehad, zullen denken van wel. Maar er zijn vrouwen die buiten zijn als de baby ineens komt, of in de auto zitten. Gelukkig verloopt zo’n snelle bevalling meestal zonder complicaties, maar als het je zo overvalt dan kan het een hele vervelende ervaring zijn.”

Volgens Scheepers hebben deze vrouwen wel weeën, maar ervaren ze dat anders. “Weeën zijn nodig om ervoor te zorgen dat de baarmoedermond helemaal opengaat”, legt ze uit. “Dan is de vraag: hoeveel kracht is er nodig om dat voor elkaar te krijgen?”

Kwestie van perceptie

“Er is een groep bij wie de baarmoedermond niet stevig genoeg is, die vrouwen bevallen vaak al midden in de zwangerschap en verliezen dan hun kind. Bij vrouwen die langer zwanger zijn, is de baarmoedermond sterk genoeg om de zwangerschap te dragen. Dat betekent dat er weeën nodig zijn. Maar hoeveel pijn die doen, is ook een kwestie van perceptie.”

Omdat Michelle niemand kende die een soortgelijk verhaal had, durfde ze er niet over te praten. “Als ik er eens iets over zei, dan zeiden mensen: ‘O, wat fijn!’ ‘Je moest eens weten’, dacht ik dan, en dan hield ik mijn mond, omdat ik wist dat ze het toch niet zouden begrijpen.” Alleen haar man wist hoe ze ermee worstelde.

Voorbereiden op wegpuffen

Na een tijdje besloot ze de huisarts te bellen, die haar doorverwees naar de praktijkondersteuner. “Ik besprak met hem dat ik geen weeën had gevoeld, en hij legde uit dat ik mezelf daar niet de schuld van moest geven. Dat mijn lichaam had gedaan wat het moest doen. Dat hielp, al bleef ik het moeilijk vinden om te geloven, omdat het bij andere vrouwen anders gaat. De verloskundige had het van tevoren ook steeds gezegd: ‘Je krijgt weeën, en dan komt de bevalling’.”

Ze moet een beetje lachen. “Ik had tijdens mijn zwangerschap zelfs een cursus hypnobirthing gedaan, omdat ik bang was dat ik de pijn niet zou kunnen handelen. Ik bereidde me zo voor op het wegpuffen van de pijn. De verloskundige had wel verteld dat er verschillende soorten weeën bestaan, maar dat dit ook kon, wist ik niet.”

Het is een verhaal dat gz-psycholoog Merith Cohen de Lara vaker hoort. Ze is eigenaar van Psyche & Zwangerschap, een verwijs- en kenniscentrum voor zwangere en pasbevallen vrouwen en hun partners. “Vrouwen verwachten dat een bevalling gepaard gaat met pijnlijke weeën, en vaak is dat natuurlijk ook zo.”

‘Ineens’ een kind

“Die weeën bereiden een vrouw ook psychisch voor: nog even en dan is de baby er. Als ze dat niet hebben, dan worden vrouwen erdoor overvallen. Ze snappen allereerst niet wat er gebeurt: zijn ze aan het bevallen? Maar dat gaat toch niet zo? En hebben dan ‘ineens’ een kind. Dat kan een schokkende ervaring zijn, traumatisch zelfs voor sommigen.”

Daar komt volgens Cohen de Lara bij dat veel mensen dit verhaal niet geloven. “Ze zeggen: je zult wel íéts gevoeld hebben, maar je hebt het waarschijnlijk niet goed geïnterpreteerd. Of ze zeggen – net zoals bij Michelle gebeurde – ‘Wat fijn voor je!’, waardoor een vrouw zich nog eenzamer en onbegrepener voelt.”

Angst tijdens volgende zwangerschap

Cohen de Lara ziet deze vrouwen op twee momenten in haar praktijk: een deel heeft hulp nodig na de bevalling, omdat ze moeten verwerken wat er is gebeurd, het gevoel hebben dat ze een belangrijk deel van de bevalling hebben gemist of zich schuldig voelen omdat ze na de geboorte moesten wennen aan het idee dat ze ‘ineens’ een kind hadden. Andere vrouwen komen als ze opnieuw zwanger zijn, vaak omdat ze bang zijn dat ze weer worden overvallen door de bevalling.

Ook Michelle werd opnieuw zwanger, en ook bij haar was het geen onbezorgde periode. “Bij elk pijntje dat ik voelde, dacht ik: zou dit dan een wee zijn? Is dit de bevalling? Ik had dezelfde verloskundige als bij Mason, en die ging gelukkig heel goed om met mijn onzekerheid. Ik mocht altijd bellen, dat heb ik ook vaak gedaan. En elke twee weken ging ik op controle.”

Nu wél een roze wolk

Uiteindelijk ging die bevalling, na 39 weken zwangerschap, een stuk beter. Hoewel ze ook toen relatief weinig pijn had, voelde ze de weeën wel. “Daardoor was ik voorbereid op de bevalling. En toen ik persdrang had, geloofden ze me en mocht ik persen. Toen Riff was geboren, had ik die roze wolk wel. Dat was confronterend, ik voelde me schuldig naar Mason dat ik die bij hem niet had gehad, maar het was ook een heel fijn gevoel.”

Moeten verloskundigen niet meer aandacht besteden aan het feit dat niet alle vrouwen pijnlijke weeën hebben? Gynaecoloog Scheepers vindt dat ‘lastig’. “Er zijn zo veel verschillende bevallingen, een verloskundige kan die niet allemaal bespreken. Er zijn ook nog heel veel andere dingen waar over moet worden gepraat. Als je alle mogelijke scenario’s bespreekt, dan maak je vrouwen ook heel onrustig.”

Patronen belangrijker dan pijn

“De belangrijkste boodschap van een verloskundige moet zijn: op het moment dat je iets ervaart wat een patroon is, of dat nou pijn is of niet, dan zouden het weeën kunnen zijn. Want dat is wat alle weeën hebben, wat je ook voelt of hoe minimaal de krampjes ook zijn: weeën komen en gaan, in een ritme waar je de klok op gelijk kunt zetten.” 

Ook Cohen de Lara weet om diezelfde reden niet of het vrouwen zou helpen om dit scenario tijdens de zwangerschap te bespreken. “Maar wat wel belangrijk is, is dat we vrouwen achteraf geloven als ze vertellen dat dit is hoe ze de bevalling hebben ervaren. En dat we niet voor hen gaan invullen hoe ze het moeten vinden. Er zullen misschien best vrouwen zijn die heel blij zijn dat ze geen pijnlijke weeën hebben gehad, die zie ik natuurlijk niet in mijn praktijk. Maar als ze daar niet blij mee zijn, dan mag dat er ook zijn.”

Michelle heeft na de geboorte van Riff meer vertrouwen gekregen in haar lichaam. “Ik had het gevoel dat het deze keer wel deed wat het moest doen.” Om de vraag of ze een derde zwangerschap zou zien zitten, moet ze dan ook een beetje lachen. “Daar hebben we wel over nagedacht ja.”